Η ανησυχία και η αναζήτηση των Τσακώνων, το άγνωστο και η ελπίδα, οι νέες πατρίδες, η περιπλάνηση, η επιβίωση και ο πλουτισμός, ο νόστος, η επιστροφή στην γενέτειρα, το αποτύπωμα στην κοινωνική ζωή και πολιτιστική κληρονομιά του γενέθλιου τόπου είναι τα πολιτισμικά συστατικά του φετινού Melitzazz Λεωνιδίου 2024 που ξεκινά την Τετάρτη 3 Ιουλίου και θα διαρκέσει ως και την Κυριακή 7 του μήνα.
Κλείνοντας φέτος τα 12 χρόνια του, το αγαπημένο Melitzazz Λεωνιδίου ταξιδεύει και πάλι στο εξωτερικό, αναζητώντας και ανασύροντας μνήμες από την περιπλάνηση των Τσακώνων στον κόσμο. Εμπνευσμένοι και ανήσυχοι άνθρωποι που δημιούργησαν παροικίες, οικογένειες που μεγάλωσαν και αναπτύχθηκαν στην Αίγυπτο και την Κωνσταντινούπολη κατά τα οθωμανικά χρόνια, τη Προποντίδα, τη Βάρνα της Βουλγαρίας, το Βουκουρέστι, τη Βραΐλα και άλλες πόλεις της Ρουμανίας στη συνέχεια, σε Παραδουνάβιες περιοχές, στην Οδησσό, την Ιταλία, τη Γαλλία, την μακρινή Αμερική (Tarpon Springs-Florida, Σικάγο), την Αυστραλία αλλά και στον κοντινό Πειραιά. Πολλοί μετανάστες διέπρεψαν ως έμποροι, εργοστασιάρχες, αξιωματικοί, πολιτικοί, καλλιτέχνες, επιστήμονες.
Όπως πάντα, στο Melitzazz φέτος συνομιλεί το παλιό με το νέο: η ιστορία, η παράδοση, η αρχιτεκτονική, η τσακώνικη διάλεκτος, η υφαντική, ο τσακώνικος χορός και η γεύση, με τις σύγχρονες δράσεις – οκτώ συναυλίες με παλιές και νέες μουσικές, τρία εργαστήρια, δύο εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, μία ιστορική έκθεση, τέσσερις μόνιμες εκθέσεις, τρεις εκδηλώσεις λόγου και στρογγυλά τραπέζια, τρεις κινηματογραφικές ταινίες, διάφορες γευστικές δοκιμές και εμπειρίες, γεύση και περιήγηση. Όλα διάσπαρτα απλωμένα στα σοκάκια και τις πλατείες, τα 200 ετών πυργόσπιτα και τα αρχοντικά του Λεωνιδίου, αυτά που έχτισε ο πλούτος και η επιτυχία των Τσακώνων που ξενιτεύτηκαν, φέρνοντας μαζί και συνήθειες του εξωτερικού που έγιναν τσακώνικες (υφαντική, καφές, βανίλια, αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες κ.ά.).
Αναζητώντας μουσικές από τα μέρη που έζησαν Τσάκωνες, θα έχουμε μαζί μας τον Δημήτρη Μυστακίδη με το «Amerika» και ρεμπέτικα που κυκλοφόρησαν και παίχτηκαν ζωντανά μόνο στην Αμερική, τους Μωζάικ (Μουσικοί του Κουτιού της ΕΡΤ) σε καλοδουλεμένες ενορχηστρώσεις μουσικών της Μεσογείου και του κόσμου, το Quintet του Μανώλη Χριστοδούλου με μουσικές παραδόσεις Ελλάδας, Βαλκανίων και ευρύτερης Ανατ. Μεσογείου, τους Grey River & the Smokey Mountain με μουσικές “Americana” με αμερικανικά, ιρλανδικά και ευρωπαϊκά λαϊκά στοιχεία και είδη, τους Αντιμάμαλο band με παραδοσιακές μουσικές της Πόλης και της Σμύρνης, τους προσκεκλημένους Ρουμάνους μουσικούς και χορευτές της Scoala Populara de Arte – Târgu Jiu σε μια ιδιαίτερη σύμπραξη με τους «Κυρατζήδες» και το Χορευτικό Συγκρότημα Λεωνιδίου με παραδοσιακά των δύο χωρών, τους Blues Fathers & The Swingers με μια διαδρομή στα αμερικανικά blues-swing, jazz-blues, rock, την Χορωδία Ν. Κυνουρίας, ενώ ο DJ Rezo θα εξασφαλίσει το χορευτικό ξενύχτι μας…
Θα απολαύσουμε την έκθεση σύγχρονης τέχνης “A Matter of Return” σε επιμέλεια της Νάνσυ Χαριτωνίδου και έργα των καλλιτεχνών Κατερίνα Αθανασοπούλου, Κώστα Μπασάνου, Βασίλη Ψαρρά, Νάνσυ Χαριτωνίδου (Πύργος Τσικαλιώτη), την έκθεση σύγχρονης τέχνης “War & Peace” με πίνακες του Γερμανού καλλιτέχνη Lake (Panjika climbing shop), την ιστορική έκθεση τεκμηρίων “Νόστιμον ἦμαρ” με παρουσίαση υλικού και οικογενειών Τσακώνων της μετανάστευσης, σε επιμέλεια Γιάννη Παπαγιαννόπουλου και ΟΠΙ Τσακωνιάς (Παλαιό γυμνάσιο), το εργαστήριο κινουμένων σχεδίων – animation “Animating Tsakonia” από το ANIMASYROS International Animation Festival (Παλαιό γυμνάσιο), δύο εκδηλώσεις – round tables για την προφορική ιστορία, τα αρχεία και τα τεκμήρια της τσακώνικης κληρονομιάς (Φάμπρικα πολιτισμού), μία τιμητική εκδήλωση για τον Λεωνιδιώτη ποιητή Γιώργο Σαραντάρη (Παλαιό γυμνάσιο), την παιδική ταινία “Κατάκ, η γενναία φάλαινα” και τις ταινίες «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη και “My rebetika blues” της Μαίρης Ζουρναζή (Αρχοντικό Τσούχλου), τις μόνιμες εκθέσεις του Λεωνιδίου και πολλές άλλες δραστηριότητες, σε ένα πενθήμερο περιήγησης, απόλαυσης και χαράς!
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΕΛΙΤΖΑZZ, 2011-2024
Το Φεστιβάλ Μελιτζάzz Λεωνιδίου είναι μια πολύχρωμη, πολυεθνική συνεύρεση πολιτισμών, στην πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Από το 2011 στα σοκάκια και τις πλατείες, στα 200 ετών αρχοντικά και τα πυργόσπιτα του Λεωνιδίου Αρκαδίας όμορφα πράγματα συμβαίνουν. Προσκεκλημένοι καλλιτέχνες, επιστήμονες και chef συνεισφέρουν στη γιορτή με μουσική, χορό, πολιτισμό, γνώσεις και γεύσεις. Διάσπαρτες εκδηλώσεις απλώνονται στα σοκάκια, τις πλατείες και τα πυργόσπιτα του παραδοσιακού γραφικού οικισμού του Λεωνιδίου, συναυλιακές σκηνές δρόμου στήνονται σε όλη την πόλη του Λεωνιδίου, οι δρόμοι μετατρέπονται σε open air bar και το street food αποκτά άλλη διάσταση, όπου μουσικές και χοροί μπλέκονται με μυρωδιές και γεύσεις από την τοπική αλλά και τη διεθνή γαστρονομία.
Το Λεωνίδιο και η Τσακωνιά γιορτάζουν, προβάλλοντας τις σπάνιες ιδιότητές τους, την τσακώνικη γλώσσα με τα θεμέλιά της στη δωρική διάλεκτο, τον τσακώνικο χορό με τις ρίζες του στους μύθους του Απόλλωνα και του Θησέα, την ιδιαίτερη τοπική υφαντική τέχνη, την αρχιτεκτονική, την τοπική παράδοση και φιλοξενία αλλά και το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον.
Αφορμή και οδηγός η περίφημη Π.Ο.Π. τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου.
Κάθε χρόνο μία διαφορετική θεματική, κάθε χρόνο νέο ενδιαφέρον. Συναυλίες με jazz, παραδοσιακά, βαλκανικά, ρεμπέτικο, oriental, flamenco, σέρβικα χάλκινα, gypsy swing, κυπριακά, ταραντέλα, οπερέτα, latin, samba, tango, salsa, capoeira, maculele, fusion, rock, funky, blues, χορωδίες και φιλαρμονικές, dj set. Αλλά και εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, φωτογραφίας, αφίσας, κεραμικής και ζωγραφικής, κινηματογραφικές προβολές και πρεμιέρες, θεατρικά, χορευτικές ομάδες και σύλλογοι, ημερίδες και ενημερωτικές εκδηλώσεις, εργαστήρια και μαθήματα χορού, ζωγραφικής, τσακώνικης γλώσσας και τσακώνικης υφαντικής, παιδικές δραστηριότητες και παιχνίδια, προφορική ιστορία, περιήγηση και ξεναγήσεις, γνωριμίες με διάφορους πολιτισμούς της Μεσογείου και του κόσμου, αρχιτεκτονική και άνοιγμα παραδοσιακών κτηρίων, τοπικές γεύσεις, γαστρονομικές απολαύσεις και κεράσματα με βάση την τσακώνικη μελιτζάνα και τις λιχουδιές της περιοχής.
Το φεστιβάλ Μελιτζάzz έχει διακριθεί:
- με το ευρωπαϊκό σήμα “EFFE Label 2024-2025, Remarkable Arts Festival” με ένταξη στο δίκτυο των εκλεκτών ευρωπαϊκών φεστιβάλ από το 2015,
- με το σήμα του “Ευρωπαϊκού έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018”,
- με διάφορα βραβεία και πολλές παρουσιάσεις σε συνέδρια ως case study,
- ως αντικείμενο μελέτης μεταπτυχιακών και επιστημονικών εργασιών.