”Τα Γράμματα”
(Έτσι αναφέρονταν στο όνομα στα σφουγγαράδικα καΐκια)
Γράφει ο Γιάννης Αν. Χειλάς, Δάσκαλος, Υπεύθυνος Ναυτικού Μουσείου Καλύμνου
”Είη το όνομα πάντων, σήμα εις πάντας τους αιώνας!”
”Θα παραμείνω στο όνομα που σίγουρα εντυπωσιάζει, το «ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, Ν. Καλ. 9», του καπ- Παντελή Γκιννή, με 25 παλικάρια θαλασσομάχους πλήρωμα, από τα οποία οι 14 ήταν βαθύτες δύτες με σκάφανδρο φορώντας « χάλκινες περικεφαλαίες και θώρακες». Σίγουρα οι σφουγγαράδες θα γνώριζαν το ξύλινο άλογο, το «Δούρειο ίππο» που σοφίστηκε ο πανούργος Οδυσσέας, τις περιπέτειές του οποίου ακόμα και σήμερα ιστορούν, αλλά διερωτώνται με κάποιο κομπασμό. – « Μπας και ο Οδυσσέας ταξίδεψε και τυραννίστηκε πιότερο από μας απ’ την πλανεύτρα τη θάλασσα; Τις θάλασσες και τα μενόρια (αγριεμένους τόπους) που ’κείνος αρμένισε, μείς τις ταξιδεύαμε μια ολάκερη ζωή, απ’ τα παιδικά μας χρόνια ως τα γερατειά. Κι από πάνω βουτθούσαμε κιόλας σε μαύρα κι άπατα νερά για το σφουγγάρι! » Η Μυθική, η Ομηρική και η Ελλάδα των παλικαριών συνεχίζει και παραμένει ακόμα ολοζώντανη στα σφουγγαρονήσια!”
”Ολοκληρώνοντας το κεφάλαιο, το οποίο αναφέρεται στα ονόματα που προτιμούσαν και έγραφαν οι θαλασσινοί και οι σφουγγαράδες στα πλεούμενά τους, άφησα στο τέλος την ερμηνεία, γιατί το «Όνομα» το κατονομάζουν με το γλωσσικό Καλύμνικο ιδίωμα «Γράμματα»; Ζώντας καθημερινά μαζί τους, αξιώθηκα να κατανοήσω τους λόγους για τους οποίους το κάθε «Όνομα» το συνέδεαν με τα «Γράμματα». Αν και «αγράμματοι» (δεν είχαν τις δυνατότητες να πάνε σε σχολείο, αφού από παιδιά έμπαιναν στη θάλασσα), γνώριζαν όμως καλά την αξία και τη σημασία των «γραμμάτων». Από το πάλεμά τους με τη θάλασσα βγήκαν λαμπροί επιστήμονες και άνθρωποι των γραμμάτων!”
Γιατί, άλλο ”αγράμματος” κι άλλο ”αμόρφωτος”.
Οι αγράμματοι δεν έτυχε, δεν στάθηκε δυνατόν να μάθουν τα γράμματα. Αυτό δεν αναιρεί τη φτώχεια ή τον πλούτο της ψυχής. Δεν αναιρεί την καλλιέργεια.
Οι αμόρφωτοι, όμως, δεν έχουν μορφή. Δηλαδή, πρόσωπο. Δηλαδή, μυαλό και ψυχή.
Σαν τον Οδυσσέα
Νικόλ Λιακοσταύρου
0:00
0:00
LIVE