της Elianas Nunes
Η Αναστασία Ρεβή είναι σκηνοθέτης, ηθοποιός και καλλιτεχνική διευθύντρια της διεθνούς θεατρικής ομάδας Theatre Lab Company, η οποία εδρεύει στο Λονδίνο. Από το 1995, ζει και εργάζεται στην αγγλική πρωτεύουσα, όπου έχει σκηνοθετήσει πάνω από πενήντα θεατρικές παραγωγές, πολλές από τις οποίες έχουν αποσπάσει βραβεία και σημαντικές διακρίσεις. Παράλληλα, έχει διδάξει σε ακαδημαϊκά ιδρύματα όπως το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ενώ έχει διοργανώσει καλλιτεχνικά φεστιβάλ και εργαστήρια.
Σε συνέντευξή της στην εκπομπή “Η Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο” της Φωνής της Ελλάδας με την Eliana Nunes, η Αναστασία Ρεβή αναφέρθηκε στο Φεστιβάλ Σύγχρονου Ελληνικού Θεάτρου στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο διοργανώνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η Theatre Lab Company, σε συνεργασία με την ομάδα PRAXIS της Οξφόρδης και το Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου. Το φεστιβάλ, το οποίο θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024 στο Λονδίνο, θα παρουσιάσει εννιά σύγχρονα ελληνικά έργα, σε σκηνοθεσία της Αναστασίας Ρεβής.
“Έχουμε βρει εννιά καταπληκτικά έργα – όπως και πέρυσι, τα οχτώ ήταν καταπληκτικά. Έχει γίνει θεσμός και λαμβάνουμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό έργων. Πέρυσι λάβαμε 63 και διαλέξαμε εννιά, οπότε καταλαβαίνετε. Πιστεύω ότι έχουμε πραγματικά δώσει, με απόλυτη συνείδηση του τι λέω, έναυσμα στους Έλληνες συγγραφείς και να γράφουν και να μας στέλνουν,” είπε η Αναστασία Ρεβή.
“Φέτος η θεματική ήταν ο καιρός των κρίσεων και διαλέξαμε έργα τα οποία εστιάζουν σε ζητήματα κρίσεων. Η κρίση μπορεί να είναι υπαρξιακή, εργασιακή, η κρίση της οικογένειας, κρίση εαυτού, οικολογική κρίση, κοινωνική κρίση, κρίση αξιών, οικονομική, οτιδήποτε,” είπε η Αναστασία Ρεβή.
Όπως και την προηγούμενη χρονιά, οι παραστάσεις θα παρουσιαστούν στην ελληνική γλώσσα, συνοδευόμενες από αγγλικούς υπέρτιτλους, ενώ η διάρκεια κάθε έργου θα είναι περίπου 40-45 λεπτά. Οι παραστάσεις πραγματοποιούνται αρχικά στην Οξφόρδη την άνοιξη και στη συνέχεια στο Λονδίνο τον Νοέμβριο. Το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024, στο Λονδίνο, θα παρουσιαστούν τα εξής θεατρικά έργα:
ΟΛΑ ΠΑΝΕ ΚΑΛΑ της Ευγενίας Μαραγκού (υπαρξιακή κωμωδία)
H ΣΧΕΔΙΑ THΣ ΜΕΔΟΥΣΑΣ του Θεόδωρου Εσπίριτου (ποιητική καταγγελία)
ΔΕΣΜΩΤΗΣ της Νατάσσας Σιδέρη (κοινωνικό δράμα)
Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ της Ειρήνης Σοφιανού (δυστοπικό δράμα)
ES KOCHT των Μιχάλη Δαρνάκη-Μαρίας Λαφτσίδου (μονόλογος)
Η ΒΔΕΛΛΑ της Ειρήνης Δερμιτζάκη (μαύρη κωμωδία)
ΓΟΥΡΟΥΝΑ/ΑΘΩΟΣ της Τζένης Δάγλα (εξομολογήσεις του συνειδητού ασυνείδητου)
ΕΣΠΑΣΕ του Στέλιου Χατζηαδαμίδη (εσωτερικοί διάλογοι)
ΦΙΛΕΜΑ του Μάνου Κουνουγάκη (θεατρικό ντοκυμαντέρ)
Το 70% του κοινού που παρακολούθησε το Φεστιβάλ στην Οξφόρδη τον Μάιο ήταν αγγλόφωνο. Ποιες είναι οι αντιδράσεις του βρετανικού κοινού όταν παρακολουθεί ελληνικά έργα;
“Αυτό που ζω εγώ στην Οξφόρδη από το 2014 είναι μαγικό. Τα δύο τελευταία χρόνια έρχονται με πάρα πολύ μεγάλη χαρά να δουν το Φεστιβάλ και είναι φουλ. Το φεστιβάλ γιατί το αγαπάνε πάρα πολύ; Γιατί έχει πολύ μεγάλη ποικιλία… Ο χρόνος παρουσίασης του κάθε έργου είναι 40 με 45 λεπτά και αυτό είναι πολύ ευχάριστο γιατί δίνουμε στο κοινό τη δυνατότητα να κατανοήσει με τι καταπιάνονται οι Έλληνες συγγραφείς σήμερα. Οπότε η εμπειρία μου είναι πραγματικά υπέροχη από τον κόσμο που έρχεται να παρακολουθήσει στα φεστιβάλ…”
Έχετε χρηματοδότηση για το φεστιβάλ;
“Όχι, δεν έχουμε χρηματοδότηση. Το κάνουμε με την τρέλα και την πίστη ότι προάγουμε την τέχνη, την ελληνική γραφή, τον ελληνικό πολιτισμό και το ελληνικό θέατρο, το οποίο είναι πάρα μα πάρα πολύ αξιόλογο.”
Θεωρείτε ότι το ελληνικό θέατρο έχει τη θέση που του αξίζει στον Διεθνή Καλλιτεχνικό Χάρτη;
“Όχι ακόμη, αλλά σύντομα θα την έχει. Πιστεύω πολύ σε αυτό και αυτό κάνω εγώ σαν καλλιτέχνης. Έχουμε πάρα πολύ ωραίους συγγραφείς και πάρα πολύ ωραία έργα. Και όσο δουλεύουμε και προωθούμε το σύγχρονο ελληνικό θέατρο – ο καθένας από τη μεριά του – νομίζω ότι κάνουμε κάτι πολύ ωραίο και αφήνουμε παρακαταθήκη.”
Πείτε μας για την καλλιτεχνική σας πορεία, ποιο ήταν το κίνητρο που σας οδήγησε στο Λονδίνο το 1995;
“Το Λονδίνο σαν πόλη είναι από μόνη της πόλη μαγνήτης. Ακριβώς γιατί πρόκειται για μητρόπολη με χιλιάδες εικόνες, χιλιάδες αντιθέσεις, διαφορετικές αποχρώσεις. Είναι μία παλέτα χρωμάτων, ανθρώπων, ιδεών. Έχει αυτό το γοητευτικό που έχουν οι μητροπόλεις. Κατά τη γνώμη μου είναι η πιο όμορφη πόλη του κόσμου. Όταν λοιπόν ήρθα εδώ μόλις είχα τελειώσει το πανεπιστήμιο. Έχω τελειώσει το Αριστοτέλειο (Αγγλική Φιλολογία) και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Και ήρθα κατευθείαν στο Λονδίνο γιατί ήθελα, πρώτον, να συνεχίσω τις σπουδές μου, δεύτερον, να εξερευνήσω το μεγάλο κόσμο και τρίτον, να ζήσω αυτή την τρέλα που είχε το Λονδίνο στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και λίγο πριν το μιλένιουμ. Και νομίζω ότι ναι, έκανα καλά.”
Ποιες ήταν οι πρώτες σας εντυπώσεις από την θεατρική σκηνή του Λονδίνου εκείνη την εποχή;
“Εγώ ερχόμουν από μια Ελλάδα κλασσικού ρεπερτορίου όπου το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο δίδασκαν τριετείς σχολές με πολύ σκληρό και απαιτητικό πρόγραμμα, κυρίως κλασσικά θεατρικά έργα και κλασσικό παίξιμο… Ήρθα εδώ στο Λονδίνο και ανατράπηκαν όλα γιατί ήταν η εποχή που ήταν της μόδας το Physical Theatre (το Σωματικό Θέατρο), το Avant-Garde, Devised Theatre… Και έτσι βρέθηκα σε σχολές όπως το London Theatre Conservatory όπου ήθελα να σπουδάσω Musical Theatre, στη σχολή του Φιλιπ Γκολιέ… Έβλεπα απίστευτες παραστάσεις και συνέχεια ψαχνόμουν με διαφορετικές ομάδες, με διαφορετικούς συνεργάτες, άλλους καλλιτέχνες, σκηνοθέτες, ηθοποιούς, σκηνογράφους, μουσικούς, φωτιστές. Έζησα ένα καινούριο ταξίδι σε σχέση με αυτό που γνώριζα μέχρι τότε.”
Έχετε βιώσει σεξισμό στο χώρο του θεάτρου;
“Σεξισμό έχω βιώσει στα πρώτα χρόνια γιατί δεν υπήρχαν πολλές γυναίκες σκηνοθέτιδες. Ήμασταν ελάχιστες. Στο Λονδίνο ήμασταν λίγες παραπάνω. Στην Ελλάδα, εγώ και άλλες δύο-τρεις. Στο Λονδίνο λοιπόν, γιατί αυτή είναι η εμπειρία μου, τα πρώτα χρόνια αισθανόμουν ότι έπρεπε να αποδείξω δυο φορές την ικανότητά μου και να σκηνοθετήσω ένα έργο και να ηγηθώ μιας ομάδας και να κάνω τη δουλειά μου έτσι όπως πρέπει να την κάνω. Έπρεπε να το αποδεικνύω συνεχώς και καθημερινά. Αυτό έχει αλλάξει σε ένα πάρα πολύ μεγάλο βαθμό. Τα τελευταία χρόνια, δεν βιώνω σεξισμό. Θα μου πείτε, τα τελευταία χρόνια έχω και ένα άλλο βιογραφικό…”
Πώς έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια ο χώρος του θεάτρου όσον αφορά την εκπροσώπηση και τη συμμετοχή διαφορετικών ομάδων;
“Τα τελευταία χρόνια μας έγινε πιο πολύ προτεραιότητα μέσα στις θεατρικές ομάδες να δίνουμε χώρο σε καλλιτέχνες που μέχρι πριν λίγο καιρό θεωρούνταν μειονότητες. Μας έγινε με έναν τρόπο πάρα πολύ καθαρό ότι η προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στους ανθρώπους οι οποίοι για πάρα πολλά χρόνια ήταν μειονότητες ή ήταν πιεσμένοι ή δεν θα μπορούσαν να εκφράσουν την αλήθεια τους από φόβο μην τυχόν και δεν έχουν δουλειά. Οπότε είναι γνωστό ότι οι καλλιτέχνες είναι οι πρώτοι στους οποίους θα δοθούν τα καινούργια μηνύματα και οι αλλαγές. Oι καλλιτέχνες, είμαστε όλοι πολύ ανοιχτοί [….] Νομίζω ότι είμαστε σε έναν πολύ καλύτερο δρόμο σε σχέση με παλιά.”
Ποιες θεματικές σας συγκινούν περισσότερο;
“Σαν σκηνοθέτη με ρωτάτε, σαν καλλιτεχνικό διευθυντή, σαν υπεύθυνη του PRAXIS; Γιατί ξέρετε, every heart is different! Οπότε, αν με ρωτάτε σαν σκηνοθέτη, σαν καλλιτέχνη, εγώ γοητεύομαι από όλες τις ιστορίες τις διαφορετικές. Γι’ αυτό και όλα τα έργα που κάνω, όλες οι παραστάσεις που ανεβάζω και έχουν τη δική μου σκηνοθετική υπογραφή έχουν κάτι λίγο παράξενο, λίγο από ένα άλλο σύμπαν, λίγο ιδιαίτερες ιστορίες. Μου είναι πάρα πολύ σημαντικό, σαν δημιουργός, να φτιάχνω κόσμους. Οπότε δεν είναι ότι με ενδιαφέρει μόνο το τι ιστορία λέει το έργο, αλλά και σε τι κόσμο θα μπορέσουμε να μπούμε εγώ και οι ηθοποιοί και σε τι κόσμο θα καλέσουμε το κοινό. Εγώ έχω αγαπήσει πάρα πολύ τη «Σαλώμη» του Όσκαρ Ουάιλντ, που είναι μία παράσταση “σταθμός” στη δική μου ιστορία, γιατί πέρα από το ότι είναι ένα κείμενο καταπληκτικό, είναι και ο τρόπος που έχει ανέβει, μέσα στο παλάτι της παρακμής των απολαύσεων και της αναζήτησης της πνευματικότητας. Είναι ένας κόσμος πραγματικά πολύ γοητευτικός…”
Τι σας εμπνέει προσωπικά; Υπάρχουν συγκεκριμένες εμπειρίες ή άνθρωποι που σας έχουν επηρεάσει;
“Με εμπνέουν τρία πράγματα: η παιδική μου ηλικία στην Ελλάδα, τα ταξίδια μου στον κόσμο και μικρές στιγμές στην καθημερινότητα του Λονδίνου. Εάν με ρωτάτε αν με έχουν εμπνεύσει καλλιτέχνες, ναι, πάρα πολλοί. Με έχουν εμπνεύσει πάρα πολλές γυναίκες καταρχάς, η Μαρία Κάλλας, η Φρίντα Κάλο, η Μελίνα Μερκούρη, η Ιωάννα της Λωρραίνης, η Έμελιν Πάνκχερστ, η Βίβιεν Γουέστγουντ. Με έχουν εμπνεύσει και άνθρωποι που δεν έχει καμία σημασία πώς αυτοπροσδιορίζονται ή πώς προσδιορίζονται κοινωνικά. Σπουδαίοι άνθρωποι και μεγάλοι σκηνοθέτες όπως ο Σάιμον ΜακΜπέρνι, ο Μπομπ Γουίλσον, η Πίνα Μπάους, η χορογράφος… Είμαι ένας άνθρωπος, ευτυχώς, που μπορώ να εμπνευστώ από πάρα πολλά πράγματα. Επειδή έχω μια τεράστια φαντασία οπότε μου είναι πάρα πολύ εύκολη η έμπνευση. Όλα μεγιστοποιούνται στο κεφάλι μου, αλλάζουν χρώματα, σχήματα, αρώματα.”
Ποια είναι τα επόμενά σας σχέδια για το μέλλον;
“Ετοιμάζω μία καινούργια παραγωγή, η οποία θα ανέβει εδώ στο Λονδίνο. Είναι ένα ολοκαίνουργιο έργο μιας εξαιρετικής συγγραφέως, της Μαρίας Βίγκερ, και έχει τον πολύ ωραίο τίτλο ‘Love in a Foreign Place’ («Η αγάπη σε ξένο τόπο»). Έχει να κάνει με την ιστορία μιας γυναίκας η οποία μετανάστευσε στο Λονδίνο από την Κύπρο στη δεκαετία του 60. Και δείχνει ακριβώς τον σεξισμό, τον ρατσισμό, τη γυναίκεια υπόσταση, τη γυναίκεια ταυτότητα, τον κόσμο της ηρωίδας, τα παιδιά της, την κοινωνία του τότε, την ανδρική φιγούρα. Είναι πάρα πολύ ωραίο κείμενο. Η πρεμιέρα θα γίνει στις 26 Μαρτίου 2025. Δεν είναι Theatre Lab ή PRAXIS. Είναι μια ανεξάρτητη παραγωγή στην οποία με έχουν καλέσει να τη σκηνοθετήσω και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη και αισθάνομαι επίσης πολύ ωραία, πολύ δημιουργικά.”
Μπορείτε να ακούσετε όλη τη συνέντευξη εδώ