«Υπάρχουν πάρα πολλές προοπτικές για περαιτέρω ενίσχυση και εμβάθυνση των ελληνορουμανικών σχέσεων, για προώθηση της διασύνδεσης και βελτίωση των υποδομών προς ενίσχυση και της οικονομικής ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή» τονίζει η πρέσβης της Ελλάδας στο Βουκουρέστι, Λιλή Γραμματίκα, σε συνέντευξή της στην εκπομπή «Οι Έλληνες στον Κόσμο», στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM».
Ως παράδειγμα, η Ελληνίδα πρέσβης φέρνει την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα ελληνικά λιμάνια -και της Θεσσαλονίκης και της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης- ενόψει και όλων των εξελίξεων στην περιοχή μας. «Η ενεργειακή ασφάλεια, η ασφάλεια και η ανθεκτικότητα και η άμυνα ολόκληρου του ευρωπαϊκού χώρου περνάει μέσα από τη χώρα μας και προβάλλεται μέσω αυτών των προοπτικών στην ευρύτερη περιοχή. Οι δύο χώρες, όπως και η Βουλγαρία, που παρεμβάλλεται μεταξύ Ελλάδος και Ρουμανίας, ενώνοντας και συντονίζοντας τις προτεραιότητές τους και τις ενέργειές τους, μπορούν να πολλαπλασιάσουν τις δυνατότητες που έχουν», υπογραμμίζει η κ. Γραμματίκα.
Επισημαίνει, δε, τη συμβολή της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας προς αυτή την κατεύθυνση. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε τη συμβολή και τη σημασία της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας, των μεγάλων επενδύσεων εδώ. Και τώρα, το τελευταίο διάστημα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας, με τη ΔΕΗ, με πάνω από 3 δισεκατομμύρια επένδυση τον τελευταίο ενάμιση χρόνο στη Ρουμανία και με ανανεώσιμες πηγές, τη ΜETLEN Μυτιληναίος, την HELLENiQ Energy και πολλές άλλες. Και σε άλλους τομείς, στον φαρμακευτικό τομέα, στα ποτά, στα νερά, στα ιατρικά μηχανήματα και επίσης η ΟΛΥΜΠΟΣ με τη γαλακτοκομία, η Jumbo κ.ά. Μεγάλες επενδύσεις. Όλα αυτά είναι το παρόν και το μέλλον» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ξετυλίγοντας το νήμα της ιστορικής παρουσίας των Ελλήνων στη Ρουμανία
Ο Ελληνισμός στη Ρουμανία έχει βαθιές ρίζες, που εκτείνονται από την αρχαιότητα μέχρι τις σύγχρονες ημέρες. Η ιστορική παρουσία των Ελλήνων στην περιοχή ενισχύθηκε ιδιαίτερα τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα, όταν οι Φαναριώτες πρίγκιπες ανέλαβαν την εξουσία στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Ο Ελληνισμός άφησε ανεξίτηλα σημάδια στις πόλεις του Ιασίου, του Μπρασόβ, της Βραΐλας και του Βουκουρεστίου, καθώς η ελληνική κοινότητα είχε έντονη δραστηριότητα στο εμπόριο, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, επισημαίνει η Ελληνίδα διπλωμάτης.
Η δε περιοχή της Μολδοβλαχίας, όπως λέει, συνδέεται άρρηκτα με την Ελληνική Επανάσταση του 1821, καθώς εκεί έγινε η πρώτη κίνηση της εξέγερσης. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διέσχισε τον Προύθο τον Φεβρουάριο του 1821 και κήρυξε την επανάσταση στο Ιάσιο, με τους Ιερολοχίτες να δίνουν σκληρές μάχες, όπως εκείνη του Δραγατσανίου. Οι ελληνικές κοινότητες της Ρουμανίας τίμησαν αυτά τα γεγονότα και συνεχίζουν να διατηρούν ζωντανή τη μνήμη τους.
Η εμπορική – επιχειρηματική παρουσία στην επικράτεια της Ρουμανίας ξεπερνούσε και τη Μολδοβλαχία, διότι υπήρχε ελληνική επιχειρηματική παρουσία όχι μόνον στη Βλαχία και στο Βουκουρέστι αλλά και έξω από αυτό. «Να θυμίσω Αρσάκη και Ζάππα, άνδρες οι οποίοι ήταν και επιχειρηματίες ο Αρσάκης βέβαια ήταν και γιατρός σημαντικός, ήταν και πολιτικός την εποχή των πρώτων βημάτων της ανεξαρτησίας του πρώτου ρουμανικού κράτους – Ένωσης Μολδαβίας και Βλαχίας. Ήταν δίπλα στον Κούζα και ήταν ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών του πρώτου ρουμανικού κράτους και για ένα μικρό διάστημα και πρωθυπουργός. Επίσης, ο Ζάππας με τις τεράστιες χορηγίες του στην Ελλάδα. Αλλά και σε άλλες πόλεις η εμπορική επιχειρηματική παρουσία των Ελλήνων τον 19ο αιώνα ήταν πάρα πολύ σημαντική: Βραΐλα, Γαλάτσι, Κωστάντζα, Τούλτσα, Σουλίνα» τονίζει η πρέσβης.
Ειδική μνεία κάνει στην προσφορά των Ελλήνων και στα Γράμματα. «Ο Ρήγας Φεραίος πέρασε από εδώ, αλλά νομίζω πρέπει να αναφέρω και τον Εμπειρίκο, πρέπει να αναφέρω τον Παναΐτ Ιστράτι, τον Ιάννη Ξενάκη και πολλούς άλλους. Θα πρέπει επίσης να τονίσω ότι πράγματι συνεχίζει αυτή η παρουσία, επειδή και μετά το ’70 και κυρίως μετά το ’90 συνεχίζουμε να διατηρούμε ένα Λεκτοράτο ελληνικής γλώσσας που στηρίζει συνεισφέροντας εκπαιδευτικούς στο Πανεπιστήμιο του Ιασίου και έχουμε και μία δυναμική έδρα Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, με επικεφαλής τον εξαιρετικό ακαδημαϊκό Τούντορ Ντίνου».
Η ελληνική κοινότητα σήμερα και η διασύνδεση με την Ελλάδα
Σήμερα, η ελληνική κοινότητα στη Ρουμανία αριθμεί περίπου 17.000 άτομα. Πρόκειται για απογόνους παλαιών κοινοτήτων και πολιτικών προσφύγων του ελληνικού εμφυλίου, ενώ στον αριθμό αυτό συνυπολογίζονται και οι Έλληνες που σπούδασαν εκεί. «Οι περισσότεροι πολιτικοί πρόσφυγες πρέπει να πούμε ότι γύρισαν, ειδικά τη δεκαετία του ’80 -ήδη από τη δεκαετία του ’70, μόλις μπόρεσαν άρχισαν να επιστρέφουν στην Ελλάδα. Γι’ αυτό και η μίξη είναι θα έλεγα ένα 60-40. Αυτοί οι απόγονοι δεν είναι όλοι ελληνόφωνοι, μαθαίνουν όμως ελληνικά και δεν έχουν και όλοι την ελληνική υπηκοότητα, αλλά αναγνωρίζουν και ταυτοποιούν τους εαυτούς τους ως Έλληνες, διότι έχουν όλοι ελληνική καταγωγή. Οι πόλεις στις οποίες έχουμε ελληνικές κοινότητες σε αυτό το πλαίσιο είναι κυρίως οι παλαιές, όπου υπήρχε ελληνική παρουσία: Βουκουρέστι, Ιάσιο, Βραΐλα, Γαλάτσι, Τούλτσα, Σουλίνα, Μπρασόβ».
Η διασύνδεση της ελληνικής κοινότητας στη Ρουμανία με την Ελλάδα είναι έντονη και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, κυρίως μέσω της εκπαίδευσης. Οι ρουμανικές πόλεις, όπως το Βουκουρέστι και το Ιάσιο, είναι γνωστές για τις ιατρικές και φαρμακευτικές σχολές τους, στις οποίες φοιτούν Έλληνες φοιτητές. «Στην ομογενειακή παρουσία των 17.000, προσμετρούνται και Έλληνες οι οποίοι σπούδασαν εδώ, διότι, όπως ξέρουμε, εδώ έχουν σπουδάσει χιλιάδες Έλληνες από τη δεκαετία του ’70 ’80 και μέχρι σήμερα εξακολουθούν να σπουδάζουν Έλληνες φοιτητές στις εξαιρετικές Ιατρικές και Φαρμακευτικές Σχολές και στα Πολυτεχνεία της Ρουμανίας (κυρίως Ιάσιο, Κωνστάντζα, Βουκουρέστι, Κλουζ και λίγοι στην Τιμισοάρα)» επισημαίνει η κ. Γραμματίκα, επισημαίνοντας πως η τάση αυτή συνεχίζεται διότι η Ρουμανία «είναι μια χώρα που είναι κοντά, προσφέρει εξαιρετικά πανεπιστήμια και εξαιρετικές συνθήκες στους Έλληνες φοιτητές».
Πολιτιστικές Δράσεις και Αντίκτυπος στη Ρουμανία
Η ελληνική κοινότητα στη Ρουμανία διατηρεί ζωντανή την ελληνική γλώσσα, τη μουσική και τις παραδόσεις, με τη βοήθεια της Ελληνικής Πρεσβείας και των κοινοτήτων. Πέρα από την έντονη θρησκευτική και πολιτιστική διασύνδεση μέσω εκδηλώσεων και εκθέσεων, η ελληνική μουσική και το ελληνικό φαγητό είναι ιδιαίτερα αγαπητά στους Ρουμάνους, οι οποίοι επισκέπτονται την Ελλάδα ως τουρίστες σε αριθμούς που ξεπερνούν το 1,4 εκατ. άτομα ετησίως. Οι θεσμοί και οι εκδηλώσεις, όπως συναυλίες ελληνικής μουσικής και παρουσιάσεις βιβλίων, προάγουν το ελληνικό πνεύμα στη Ρουμανία.
«Η ελληνική μουσική, η ελληνική γλώσσα, είναι πέραν από την ελληνική κοινότητα. Είναι κάτι το οποίο το αγαπούν οι Ρουμάνοι, οι οποίοι γνωρίζουν τη χώρα μας και μέσω των μνημείων και της ιστορίας του Ελληνισμού εδώ και των δράσεων της Πρεσβείας και των ελληνικών κοινοτήτων στις διάφορες πόλεις, αλλά κυρίως επειδή επισκέπτονται μαζικά κάθε χρόνο την Ελλάδα ως τουρίστες. Οι Ρουμάνοι, λόγω και του ότι είναι Ορθόδοξοι επίσης, βλέπουν στην Ελλάδα μια πολύ φιλική και κοντινή σε αυτούς χώρα. Περίπου 1,4 εκατ. Ρουμάνοι ήρθαν πέρυσι και αυτοί περίπου είναι οι αριθμοί και των προηγούμενων ετών και προσδοκούμε ότι θα συνεχίσουν να επισκέπτονται» ανέφερε η πρέσβης και εξήγησε ότι πέραν της Βόρειας Ελλάδας, που αρχικά επισκέπτονταν αποκλειστικά (κυρίως μέρη όπως η Χαλκιδική, η Θάσος), πλέον κατεβαίνουν και επισκέπτονται και άλλες περιοχές και νησιά και ανακαλύπτουν την Ελλάδα.
«Λατρεύουν την ελληνική μουσική, λατρεύουν το ελληνικό φαγητό και επίσης μετά το τέλος του κουμμουνισμού που ανακάλυψαν εκ νέου τις ρίζες τους και εκφράζονται θρησκευτικά ελεύθερα, βλέπουν στην Ελλάδα την κοιτίδα της Ορθοδοξίας και της πίστης και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τον θρησκευτικό τουρισμό. Και το Άγιο Όρος επισκέπτονται και άλλες μονές. Είναι βαθιά θρησκευόμενοι και επίσης υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον να φιλοξενούν εδώ λείψανα Αγίων και γίνονται με πρωτοβουλίες κατά τόπους μητροπολιτών στην Ελλάδα» συμπληρώνει η πρέσβης.
«Όλα αυτά» σημειώνει η κ. Γραμματίκα, «αποτελούν μια γέφυρα και μια μαγιά που κάνει το έδαφος πολύ ευεπίφορο για να προάγουμε τον ελληνικό πολιτισμό, την εικόνα της Ελλάδας, τα ελληνικά Γράμματα, τις ελληνικές Τέχνες». Σημειώνει ακόμη ότι η Πρεσβεία έχει αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες όλα τα προηγούμενα χρόνια: «Τα δύο προηγούμενα χρόνια ήρθε ορχήστρα νέων από τη Θεσσαλονίκη για την εθνική μας εορτή, την 25η Μαρτίου. Με συναυλία με ελληνική μουσική εορτάστηκε και το ’23 και ’24 στον εμβληματικό συναυλιακό χώρο Athenaeum, στο Βουκουρέστι, χωρητικότητας 800 ατόμων. Είναι υπερπλήρης κάθε φορά και προσβλέπουμε και του χρόνου να κάνουμε κάτι ανάλογο. Η Πρεσβεία συνεργάζεται με πολιτιστικούς φορείς και δίνει την αιγίδα της και συμβάλλει σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες. Έχουμε ανοίξει τους χώρους της Πρεσβείας σε παρουσιάσεις βιβλίων, ιστορικών, λογοτεχνικών και αφιερωμάτων στα ελληνικά γράμματα και στην ελληνική ιστορία».
Ξεχωριστή αναφορά κάνει η πρέσβης στον σπουδαίο Ρουμάνο καθηγητή Τούντορ Ντίνου, ο οποίος παρουσίασε πέρυσι το τελευταίο του βιβλίο, αφιερωμένο στην Επανάσταση του 1821 στα ρουμανικά εδάφη και το οποίο μεταφράστηκε στα ελληνικά και βραβεύτηκε και από την Ακαδημία Αθηνών (έχει βραβευθεί και στη Ρουμανική Ακαδημία).
«Το επόμενο διάστημα θα φιλοξενήσουμε άλλη μια εκδήλωση αφιερωμένη στους εμπορικούς δρόμους και την ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη ρουμανική επικράτεια, μέσα από τα μνημεία που υπάρχουν, τα κτίρια κλπ, με την καθηγήτρια Γαβρά από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Γενικά φροντίζουμε να ανοίγουμε όσο γίνεται και να καλλιεργούμε και να προβάλλουμε την εικόνα της Ελλάδας» καταλήγει η κ. Γραμματίκα.
Πηγή: ΑΠΕ
