Η εποχή των παγετώνων, οι επιπτώσεις της στην ανθρώπινη παρουσία στην Ευρώπη πριν από 1 εκατομμύριο χρόνια και η σχέση όλων αυτών με το σήμερα και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, είναι το αντικείμενο μιας πολύ ενδιαφέρουσας έρευνας που διεξήγαγε, μαζί με την ομάδα του, ο κ. Χρόνης Τζεδάκης, καθηγητής Φυσικής γεωγραφίας στο University College of London, ο οποίος, φιλοξενήθηκε τηλεφωνικά στη “Φωνή της Ελλάδας” και στην εκπομπή “Πάρε τον Χρόνο σου” με τον Προκόπη Αγγελόπουλο.
Η μελέτη αποκαλύπτει πως πριν από περίπου 1,4 εκατομμύρια χρόνια, οι πρώτοι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν στην Ευρώπη. Πρόκειται πιθανώς για τους Homo erectus, οι οποίοι μετανάστευσαν στη νέα ήπειρο από τη νοτιοδυτική Ασία. Ωστόσο, πριν από περίπου 1,1 εκατομμύρια χρόνια, με την έναρξη της Εποχής των Παγετώνων, το κλίμα στην Ευρώπη άλλαξε δραματικά, με θερμοκρασίες κάτω από ένα επίπεδο που ήταν ανεκτό για τους πρώιμους ανθρώπους, με αποτέλεσμα οι πρώτοι μετανάστες στην Ευρώπη να μην μπορέσουν να αντέξουν το δριμύ ψύχος και οι περισσότεροι να αποβιώσουν.
“Η πρώτη φορά στην οποία έχουμε πραγματικά μεγάλη αύξηση στους παγετώνες είναι πριν από περίπου 900.000 χρόνια. Αυτή ήταν η θεωρία η οποία υπήρχε. Αυτό το οποίο εμείς βρήκαμε είναι ότι είχε γίνει μία επίσης πολύ μεγάλη ακραία ψύξη του πλανήτη πριν από 1,1 εκατομμύρια χρόνια. Αυτή πρέπει να ήταν η πρώτη φορά στην οποία οι πρώιμοι άνθρωποι στην Ευρώπη είχαν να αντιμετωπίσουν τέτοια κλιματική επιδείνωση. Και δεδομένου ότι αυτοί οι άνθρωποι, απ΄ ότι ξέρουμε τουλάχιστον, δεν χρησιμοποιούσαν τη φωτιά κι επίσης, δεν είχαν απ΄ότι μας λένε οι παλαιοανθρωπολόγοι, θερμομωνοτικό λίπος, δεν ήξεραν τι τους ήρθε στο κεφάλι όταν έγινε αυτή η ψύξη”, ανέφερε ο κ. Τζεδάκης,
Αναφορικά με τις αιτίες της επέλασης του ψύχους, ο κ. Τζεδάκης εξήγησε, πως έχει να κάνει με περιοδικές μεταβολές της τροχιάς της γης γύρω από τον ήλιο και την κλίση του άξονά της. “Αυτό μεταβάλλει την ποσότητα της ηλιακής ενέργειας που φτάνει στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη το καλοκαίρι και που είναι απαραίτητη για να λιώσουν οι πάγοι. Δηλαδή, αν τα καλοκαίρια είναι ψυχρά δεν λιώνουν οι πάγοι, αν είναι θερμά, λιώνουν. Από χρόνο σε χρόνο δηλαδή, το χιόνι το οποίο εναποτίθεται, μεγαλώνει και τελικά γίνεται παγετώνας”.
“Αυτό το οποίο είναι συναρπαστικό και τρομακτικό την ίδια στιγμή, είναι πως εμείς μπορέσαμε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα να μεταβάλλουμε το περιβάλλον και το κλίμα. Όταν οι φυσικές διεργασίες κάνουν χιλιάδες χρόνια για να γίνουν, εμείς έχουμε καταφέρει και το κάνουμε μέσα σε 150 χρόνια”, κατέληξε ο κ. Τζεδάκης.