Ανάκτηση κωδικού

Γράψε το email σου και θα σου στείλουμε ένα link με οδηγίες για την ανάκτηση τού κωδικού σου.

Η ελληνική λογοτεχνία στο εξωτερικό: Γαλλία

Ξεκινώντας τη σύντομη αυτή περιγραφή για την ελληνική λογοτεχνία στη Γαλλία, αξίζει να αναφερθούμε σε μια πρόσφατη τιμητική διάκριση για τη μετάφραση ενός εμβληματικού έργου της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για τη γαλλική έκδοση του «Μαουτχάουζεν» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που τιμήθηκε με το βραβείο μεταφρασμένης λογοτεχνίας Prix du Livre Etranger 2020 France Inter – Le Journal du Dimanche (εκδόσεις Albin Michel, 2020 – σε μετάφραση της Solange Festal-Livanis).

Εκδοτικό γεγονός όχι ασύνδετο με την έκταση και το βάθος της γνώσης της ελληνικής λογοτεχνίας στη Γαλλία, μια χώρα εξαίρεση του γενικού κανόνα της ισχνής παρουσίας της ελληνικής λογοτεχνίας στα εκδοτικά δρώμενα. Μια χώρα που έχει εκτιμήσει και εκτιμά την ελληνική ποίηση και πεζογραφία και έχει προσφέρει το κατάλληλο έδαφος ώστε πάρα πολλοί και σημαντικότατοι Έλληνες λογοτέχνες και διανοούμενοι να ξεδιπλώσουν και να αναδείξουν τη δημιουργική τους υπόσταση.

Ενδεικτικά, στο αρχείο του ΕΚΕΒΙ για τις μεταφράσεις ελληνικών βιβλίων στα γαλλικά υπάρχουν 2.228 εγγραφές. Οι μεταφράσεις μάλιστα του ελληνικού βιβλίου στα γαλλικά είναι αντιπροσωπευτικές και όπως αναφέρει στο σημείωμά του στην ιστοσελίδα της Πύλης για την ελληνική γλώσσα, ο Δημήτρης Καργιώτης «ο υποθετικός αναγνώστης που θα διάβαζε όλα τα μεταφρασμένα στα γαλλικά κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας θα είχε μια λίγο πολύ ακριβή εικόνα της».

Σύμφωνα με τα δεδομένα που παραθέτει ο Δ. Καργιώτης, στην πρώτη δεκάδα των συγγραφέων ανάλογα με τον αριθμό των μεταφρασμένων βιβλίων τους, περιλαμβάνονται ο Ρίτσος («ο πιο σημαντικός Έλληνας συγγραφέας για το γαλλικό κοινό»), ο Καζαντζάκης, ο Βασιλικός, ο Καβάφης, ο Σεφέρης, ο Σικελιανός, ο Ελύτης, ο Φακίνος, η Ζέη και ο Ροΐδης.

Όσον αφορά στο κοινό που διαβάζει ελληνική λογοτεχνία, ο Καργιώτης αναφέρει: «Πρόκειται για ένα κοινό όχι απαραίτητα εξειδικευμένο αλλά οπωσδήποτε σχετικά καλλιεργημένο, με ενδιαφέροντα αρκετά ευρέα, ώστε να επιθυμεί να ανακαλύψει τη λογοτεχνική παραγωγή μιας χώρας «εξωτικής», την οποία ενδεχομένως επισκέφτηκε για τουρισμό ή για την οποία διάβασε στον τύπο». Ο τύπος και εν γένει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις (εκθέσεις βιβλίου,παρουσιάσεις, κ.α.) συμβάλλουν στη διαμόρφωση τόσο αυτού του κοινού όσο και της λογοτεχνίας που αυτό διαβάζει.

Αυτό το προφίλ του Γάλλου αναγνώστη της ελληνικής λογοτεχνίας επιβεβαιώνει και η μεταφράστρια Anne-Laure Brisac* στην συνέντευξη που παραχώρησε στον ιστορικό και συγγραφέα Αιμίλιο Σολωμού, στο πλαίσιο της έρευνας του για τη μετάφραση της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό για το διαδικτυακό περιοδικό Literature.gr.

Η κ. Brisac ακολούθησε τον συνήθη δρόμο των μεταφραστών της ελληνικής λογοτεχνίας. Σπούδασε πρώτα αρχαία ελληνικά, αγάπησε και εξοικειώθηκε με τη χώρα στις συχνές επισκέψεις τις και αντιλήφθηκε πως η μετάφραση των νεοελληνικών κειμένων που την ενέπνευσαν, την έκαναν να απολαμβάνει βαθύτερα «τους θησαυρούς» που ανακάλυπτε, όπως αναφέρει η ίδια.

Μιλώντας για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο μεταφραστής της ελληνικής λογοτεχνίας στη Γαλλία, τονίζει πως η μεγαλύτερη είναι να βρει κανείς εκδότη που θα αναλάβει το πρότζεκτ αλλά και την απαραίτητη επιχορήγηση.

Για την ιδιαίτερη σχέση που έχει αναπτύξει με τους Έλληνες συγγραφείς που μεταφράζει, αναφέρει σαν παράδειγμα τον Χρήστο Χρυσόπουλο και την αμοιβαία εκτίμηση και εμπιστοσύνη που έχουν καθώς και την μακρόχρονη συνεργασία τους που τον έκανε γνωστό στο γαλλικό κοινό.

«Είναι μεγάλη η ικανοποίησή μου να μοιράζομαι κείμενα που αγαπώ με τους αναγνώστες οι οποίοι απευθύνονται μάλιστα σε μένα για να εκφράσουν τη χαρά τους», καταλήγει η Anne-Laure Brisac, δίνοντας και ένα θετικό μήνυμα καθώς σημειώνει πως παρά την κρίση στο χώρο του βιβλίου υπάρχουν ακόμα «μικροί αλλά γενναίοι εκδότες» που τολμούν να προτείνουν ενδιαφέρουσα σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία στη Γαλλία.

Επιμέλεια: Φούλη Ζαβιτσάνου

Πηγή: Literature.gr.

*Η Anne-Laure Brisac  γεννήθηκε το 1962 κοντά στο Παρίσι. Σπούδασε κλασική φιλολογία και λογοτεχνία. Κατέχει το δίπλωμα του École normale supérieure και διατέλεσε καθηγήτρια γαλλικών, λατινικών και ελληνικών στο Γυμνάσιο και στο Πανεπιστήμιο. Παράλληλα, από το 1989, άρχισε να μεταφράζει από τα αγγλικά (βιβλία για νέους). Με τη μετάφραση από τα ελληνικά στα γαλλικά ασχολείται από το 2002, αφού παρακολούθησε σεμινάριο στο ΙΜΧΑ, στη Θεσσαλονίκη. Μετά από 17 χρόνια διδασκαλίας, έγινε εκδότρια στο Institut national d’histoire de l’art για 12 χρόνια. Από τον Ιανουάριο του 2018  εργάζεται για την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας και είναι υπεύθυνη για την ελληνική λογοτεχνία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

“Sauvage”- Έκθεση της Όλγας Καραδήμου στο Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Ύδρας
Έκθεση της διακεκριμένης Ελληνογαλίδας εικαστικού Όλγας Καραδήμου, που ζει μόνιμα στο Παρίσι, με τίτλο “Sauvage” («Άγριος») φιλοξενεί από την 1η Ιουνίου το Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Ύδρας, σε επιμέλεια της Λουίζας Καραπιδάκη. Τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν στις 20 Ιουνίου παρο...
Γ. Λοβέρδος στο Πρώτο για Μονή Σινά: Θέλουμε να συνεχιστεί ο θρησκευτικός προσκυνηματικός χαρακτήρας της Μονής – Το θέμα δεν αφορά τα κόμματα αλλά την Ελλάδα (audio)
Στον «αέρα» του ενημερωτικού ραδιοφώνου του Πρώτου Προγράμματος 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη, μίλησε ο Υφυπουργός Εξωτερικών, Αρμόδιος για θέματα Απόδημου Ελληνισμού, Γιάννης Λοβέρδος, συζητώντας για την αμφιλεγόμενη απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου σχε...
Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 11ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου για τα ομογενειακά ΜΜΕ στη Βοστώνη
Με μεγάλη επιτυχία, αλλά και με μία σειρά νεότερων πρωτοβουλιών για τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού, ολοκληρώθηκαν στη Βοστώνη οι εργασίες του 11ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ» που οργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Maliotis Cultural ...
Νέα Υόρκη: Με έντονο ελληνικό στοιχείο το Ετήσιο Διεθνές Bazaar του ΟΗΕ
Πραγματοποιήθηκε και φέτος, την Τρίτη 3 Ιουνίου 2025, στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, το Ετήσιο Διεθνές Bazaar με πρωτοβουλία των Συζύγων των Μονίμων Αντιπροσώπων στα Ηνωμένα Έθνη, το οποίο για άλλη μια χρονιά είχε έντονο ελληνικό στοιχείο και εντυπωσιακή προσέλευση πλήθους εκπροσώπων υψηλόβαθμων στελεχών τ...
Η γλώσσα της μετανάστευσης: ο Δρ. Πέτρος Καρατσαρέας στη “Φωνή της Ελλάδας” (audio)
της Elianas NunesΟ Πέτρος Καρατσαρέας είναι κοινωνιογλωσσολόγος και Αναπληρωτής Καθηγητής στον τομέα της Πολυγλωσσίας και της Γλωσσικής Επαφής στο Πανεπιστήμιο του Westminster, στο κεντρικό Λονδίνο. Το ερευνητικό του έργο εστιάζει στις γλωσσικές πρακτικές και ιδεολογίες στο πλαίσιο της μετανάστευσης, με ιδ...
O Ross Daly στο Λουξεμβούργο για μια μοναδική μουσική εμπειρία
Ο Μίτος παρουσιάζει μια ιδιαίτερη συναυλία με το Ross Daly Trio, το Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2025, στην αίθουσα A Schommesch στο Niederanven του Λουξεμβούργου. Ο διεθνώς αναγνωρισμένος συνθέτης και δεξιοτέχνης της τροπικής μουσικής Ross Daly (λύρα, ταρχού, ραμπάμπ) θα συνοδεύεται από ...