Ημερολόγιο Γέφυρας 10/06/2024
Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ «αλιεύσαμε» την ακόλουθη είδηση και την μοιραζόμαστε με τους φίλους των παραδοσιακών σκαφών και της θάλασσας.
Ο «Ταξιάρχης» του καπετάν Αντώνη Λογοτριβή είναι ένα από τα συνολικά 17 αλιευτικά ξύλινα σκάφη που διασώθηκαν από το ελληνικό κράτος, ως τεκμήρια της δουλειάς και του κόπου των Ελλήνων ψαράδων.
Λίγο πριν την εκπνοή του 2018 και συγκεκριμένα την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ο «Ταξιάρχης» – σκάφος τύπου «τρεχαντήρι» που ναυπηγήθηκε στη Σκιάθο στις αρχές του 20ου αιώνα – μεταφέρθηκε από τον Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής στην είσοδο της ιχθυόσκαλας της Νέας Μηχανιώνας, όπου και …έριξε άγκυρα για τελευταία φορά.
Ο 90χρονος σήμερα κύριος Αντώνης είχε δρομολογήσει εδώ και χρόνια τις διαδικασίες απόσυρσης του αλιευτικού από την ενεργό δράση, με το κόψιμο και την καύση του. «Ωστόσο οι εξελίξεις μας άλλαξαν τα σχέδια. Χαίρομαι και νιώθω περηφάνια, που τελικά ολιγωρίες και καθυστερήσεις οδήγησαν όχι μόνο στη σωτηρία του «Ταξιάρχη», αλλά και στην έκθεσή του ως ένα σημαντικό έργο της παραδοσιακής ναυπηγικής τέχνης, που είναι τόσο βαθιά συνδεδεμένη με την ιστορία και την πολιτισμική ταυτότητα του νεότερου ελληνισμού».
Ωστόσο, ο καπετάνιος έμεινε με το παράπονο ότι δεν πρόλαβε να αποχαιρετήσει το καΐκι του. «Δυστυχώς μάθαμε εκ των υστέρων, και μάλιστα τυχαία ότι ο “Ταξιάρχης” μεταφέρθηκε. Δεν μας ενημέρωσαν για τη μεταφορά του και στενοχωρήθηκα πολύ που δεν κατάφερα να του πω το στερνό αντίο, εδώ στον τόπο του» λέει χαρακτηριστικά.
Ο «Ταξιάρχης» κατασκευάστηκε επί ελληνικού εδάφους το 1952 από πεύκο. «Το αγόρασα έναντι 35.000 δραχμών το 1953 και του έδωσα το όνομα του πολιούχου του Μαρμαρά Χαλκιδικής, όπου και ζω όλη μου τη ζωή» εξηγεί ο κύριος Αντώνης.
«Έζησα πολλές φουρτούνες με τον καΐκι μου τον Ταξιάρχη και πάντα με έβγαζε ασπροπρόσωπο. Το φρόντιζα σαν τα μάτια μου και πάντα επέλεγα τα καλύτερα ως εξοπλισμό. Του είχα φορέσει ολοκαίνουρια μηχανή, που ήταν η καλύτερη. Αυτήν τύπου mercedes με τα 150 άλογα.
Κάθε Καθαρά Δευτέρα φόρτωνα όσους χωριανούς ήθελαν στο καϊκι μου και επισκεπτόμασταν όλα τα πανηγύρια στην τριγύρω περιοχή» θυμάται ο ηλικιωμένος καπετάνιος.
Στα χρόνια που πέρασαν, πολλοί ήταν εκείνοι που θέλησαν να το αγοράσουν, όμως ο ίδιος δεν το σκέφτηκε ποτέ να αποχωριστεί το καϊκι του….
Ο πρώτος τύπος καϊκιού που ναυπηγήθηκε από τούς Έλληνες ήταν το τρεχαντήρι. Είναι μονοκάταρτο ή δικάταρτο ιστιοφόρο σκάφος και αποτελεί το κατεξοχήν Υδραίϊκο σκαρί. Λόγω της δυσκολίας της ναυπήγησής του, το κατασκεύαζαν ειδικοί καραβομαραγκοί.
Από τον 17ο αιώνα μέχρι και σήμερα, η μορφή του δεν έχει υποστεί σοβαρές μεταβολές. Με το μεγάλο πλάτος και το μήκος, το σχήμα της πλώρης και της πρύμνης του, όπως και το σχήμα της γάστρας του που διαμορφώνεται από τα στραβόξυλα , αποτελεί ένα από τα θαλασσινότερα Ελληνικά σκαριά.
Η σημαντικότερη μεταβολή που έχει υποστεί το τρεχαντήρι μεταγενέστερα, σταδιακά περίπου από το 1920, είναι η κατάργηση των πανιών σαν μέσο πρόωσης και αντικατάτασή τους με εσωλέμβριες πετρελαιομηχανές.
Το 1821 τα τρεχαντήρια χρησιμοποιήθηκαν σαν ταχυδρομεία στον πολεμικό στόλο των Υδραίων. Μετά το 1900 χρησιμοποιήθηκαν σαν σπογγαλιευτικά. Ταξίδευαν στη Μεσόγειο και το Αιγαίο, προάγοντας σημαντικά το εμπόριο και τη σπογγαλιεία. Τα μεταπολεμικά χρόνια χρησιμοποιήθηκαν γιά μεταφορά επιβατών.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ