Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στη Νότια Ρωσία και η συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέϊ Λαβρώφ, στο Σότσι, την 24/5/2021, είχαν όλα τα ειδοποιά χαρακτηριστικά των ελληνορωσικών σχέσεων. Στο επίκεντρό τους βρέθηκε η διμερής οικονομική συνεργασία στη στιγμή, κατά την οποία η υποχώρηση της υγειονομικής κρίσης διευκολύνει το διεθνή τουρισμό. Ήταν, όμως, και αναπόσπαστο μέρος της διπλωματικής κινητοποίησης, με την οποία η ελληνική Κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει την αποσταθεροποιητική πολιτική της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Ο Έλληνας υπουργός εξήρε “τη ρωσική προσήλωση στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας όσον αφορά το Κυπριακό” και επανέλαβε “τη μεγάλη ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επανειλημμένα υποστηρίξει το αναφαίρετο δικαίωμα στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων και το γεγονός ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλύονται στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας”.
Αλλά, οι συνομιλίες του κ. Δένδια διεξήχθησαν, ταυτόχρονα, στο περιβάλλον μιας από τις σοβαρότερες πολιτικές κρίσεις στις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας, η εικόνα της οποίας συχνά ανακαλεί τους καιρούς του Ψυχρού Πολέμου. “Πιστεύουμε ότι η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης και παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων. Για αυτό απώτερος σκοπός πρέπει να είναι η ομαλοποίηση αυτών των σχέσεων. Αυτό είναι προς αμοιβαίο όφελος”, τόνισε ο Έλληνας υπουργός. Στην περιπλοκότητα των διεθνών προβλημάτων προστίθενται ο ιδιόμορφος ρωσοτουρκικός συνεταιρισμός, καθώς και η αντιπαράθεση του Δυτικού κόσμου με τη Λευκορωσία, σταθερό εταίρο της Μόσχας.
Εντός αυτών των ρευστών διεθνών συνθηκών, πού θα μπορούσε να βρίσκεται το σταθερό έδαφος για εποικοδομητικές, όπως αποδείχθηκε, συνομιλίες μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και της Ελλάδας, αναπόσπαστου μέρους των θεσμών συνεργασίας της Δύσης; Για να “συντονίσουν τα ρολόγια τους”, σύμφωνα με τη διατύπωση της προκαταρκτικής ανακοίνωσης από το ρωσικό ΥΠΕΞ, οι κ.κ. Λαβρώφ και Δένδιας κατέφυγαν στην ιστορία και την κοινωνία.
Το 2021, Αφιερωματικό Έτος ιστορίας των δύο χωρών και ο εορτασμός των 200 χρόνων της ελληνικής Επανάστασης προσφέρουν κατάλληλες αφορμές. Ο Ρώσος υπουργός προσέθεσε, όμως, με έμφαση και ότι η συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του πραγματοποιήθηκε την Ημέρα του Σλαβικού Λόγου και Πολιτισμού, υπενθυμίζοντας τη δημιουργία της σλαβικής αλφαβήτου από τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, τον 9ο αιώνα, και ο κ. Δένδιας ταξίδεψε στην Ανάπα και το Γκελεντζίκ για να συναντήσει τους εκπροσώπους των Ελλήνων, οι οποίοι διαβιούν εκεί από τον 6ο αιώνα π.Χ.
Η “Φωνή της Ελλάδας” συνομίλησε με τον κ. Ασλατόν Σολάχωφ, Πρόεδρο του Ελληνικού Συλλόγου του Γκελεντζίκ, για το περιεχόμενο της επίσκεψης, την οποία για πρώτη φορά πραγματοποίησε στην ιστορική πόλη Έλληνας υπουργός Εξωτερικών. Ως “κολοσσιαίας σημασίας” περιέγραψε ο κ. Σολάχωφ στη “Φωνή της Ελλάδας” και τον δημοσιογράφο Θοδωρή Ψαλιδόπουλο, την υπόθεση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και παιδείας στο Γκελεντζίκ, σημειώνοντας ότι αυτό ήταν και το κύριο θέμα, το οποίο η ελληνική Κοινότητα της πόλης έθεσε στον κ. Δένδια.
Ο κ. Σολάχωφ, ο οποίος εκτιμά ότι η κοινότητα των Ελλήνων της περιοχής κανένα εμπόδιο δεν αντιμετωπίζει για την ανάπτυξη της δραστηριότητάς της, διευκρίνισε ότι από τον υπουργό ζητήθηκε υποστήριξη για την οργάνωση Συντονιστικού Κέντρου διδασκαλίας της ελληνικής στο Νοβοροσίισκ και τη στελέχωση των αναγκαίων εκπαιδευτικών δομών με καθηγητές, ανακοινώνοντας τη θετική και πρακτική ανταπόκριση του κ. Δένδια.
Απαντώντας στο ερώτημα, πώς ο ίδιος εκτιμά το επίπεδο των ελληνορωσικών σχέσεων κατά την παρούσα περίοδο, ο κ. Σολάχωφ τις χαρακτήρισε ως “φυσιολογικές” και σημείωσε ότι ο κ. Δένδιας εμφανίστηκε πολύ ικανοποιημένος από τη συνάντησή του με τον κ. Λαβρώφ, γεγονός που “χαροποιεί”, όπως είπε, την ελληνική κοινότητα. Οι Έλληνες του Γκελεντζίκ παρακολουθούν την πορεία των διμερών σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας και δεν μπορεί να τους είναι “αδιάφορες”, παρατηρεί ο κ. Σολάχωφ.
Υπενθυμίζοντας ότι οι πρώτοι Έλληνες εμφανίστηκαν στα παράλια του Ευξείνου Πόντου περί τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ., ο κ. Σολάχωφ ανέφερε εξάλλου ότι στο Γκελεντζίκ διαβιούν σήμερα περισσότεροι των δέκα χιλιάδων Ελλήνων, οι οποίοι θεωρούν την πόλη ως πατρίδα τους και εργάζονται με ιδιαίτερη ενεργητικότητα για την εξέλιξή της, αλλά και τη διαφύλαξη της γλώσσας, του πολιτισμού και των παραδόσεών τους.
Σχεδόν σε όλα τα σχολεία του Γκελεντζίκ διδάσκεται η ελληνική ως δεύτερη ξένη γλώσσα, αναπτύσσονται σχέσεις αδελφοποίησης με σχολεία στην Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη και την Κατερίνη, στο πλαίσιο των οποίων διεξάγονται επαφές με ηλεκτρονικά μέσα, τηλεγέφυρες και τηλεδιασκέψεις, δημιουργούνται ηλεκτρονικές εφημερίδες και οργανώνονται εκδηλώσεις για τον ελληνικό και το ρωσικό πολιτισμό. Με την υποστήριξη της ελληνικής Διασποράς περισσότεροι από 500 μαθητές ασχολούνται με πολιτιστικά και προγράμματα που αναφέρονται στην ιστορία των δύο χωρών.
Το Γκελεντζίκ είναι αδελφοποιημένο με το Δήμο Καλλιθέας, ενώ ο Σύλλογος των Ελλήνων συνεργάζεται με το Σύλλογο “Παναγία Σουμελά” της Κατερίνης και αναπτύσσει πολύ εντατική δραστηριότητα στο πολυεθνικό Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης. Μεγάλο γεγονός της είναι το “Ελληνικό Φεστιβάλ”, το οποίο αναδεικνύει την καλλιτεχνική δραστηριότητα περισσότερων από χίλιους ανθρώπους, προερχομένους από διάφορες χώρες, τόσο ώστε να επιδιώκεται η διεθνοποίησή του.
Οι Έλληνες αντιπροσωπεύονται στα όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Γκελεντζίκ. Ο κ. Ασλατόν Σολάχωφ μάς πληροφορεί ότι ο Πρόεδρος του τοπικού (δημοτικού) Συμβουλίου είναι ελληνικής καταγωγής, όπως και πολλά άλλα μέλη των τοπικών νομοθετικών και διοικητικών σωμάτων της πόλης και των υπαγομένων σ’ αυτή περιοχών. Σημειώνει, μάλιστα, αστειευόμενος πως εάν ληφθούν υπ’ όψη τα ποσοτικά μεγέθη της εθνοτικής σύνθεσης του πληθυσμού, οι Έλληνες κατέχουν περισσότερες δημόσιες θέσεις από όσες τους αναλογούν. Δεν παραλείπει, πάντως, να παρατηρήσει τις εξαιρετικές σχέσεις της ελληνικής Κοινότητας με τον τοπικό πληθυσμό ανεξάρτητα από την εθνική καταγωγή και προέλευση των πολιτών. “Στο Πολιτιστικό μας Κέντρο οι πόρτες, λέει ο κ. Σολάχωφ, είναι ανοιχτές για όλους”.
Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου του Γκελεντζίκ έκλεισε τη συνομιλίας μας εξαίροντας το προσωπικό ενδιαφέρον και το βαθμό κατανόησης του υπουργού Εξωτερικών για την άμεση αντιμετώπιση των θεμάτων που του ετέθησαν, ιδίως ως προς την πλήρωση των αναγκαίων θέσεων εκπαιδευτικών.
Μετάφραση-Σύνταξη: Θοδωρής Ψαλιδόπουλος
