Η ανάγκη να επικοινωνήσει στο ευρύ κοινό τα συμπεράσματα της ιστορικής του έρευνας για το πρώτο μισό του 20ού αιώνα και κυρίως για την περίοδο της Κατοχής και των Δεκεμβριανών στην Αθήνα, οδήγησε τον καθηγητή Σύγχρονης Ιστορίας, Μενέλαο Χαραλαμπίδη, στην δημιουργία μιας σειράς ιστορικών περιπάτων σε σημεία – κλειδιά της πρωτεύουσας για την περίοδο αυτήν, δίνοντας σάρκα και οστά στο πρωτοποριακό πρότζεκτ Δημόσιας Ιστορίας «Ιστορικοί Περίπατοι στην Αθήνα».
«Η γνώση που δημιουργείται μέσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα δεν ανήκει στην ακαδημαϊκή κοινότητα, ανήκει σε όλους και έχει αξία μόνο άμα τη μοιραζόμαστε» τονίζει στη συνέντευξή του στην εκπομπή «Μυστικό Πέρασμα» της Φωνής της Ελλάδας με τη Φούλη Ζαβιτσάνου, με αφορμή την επανέναρξη των ιστορικών περιπάτων για τη νέα σεζόν.
Η διάδοση της επιστημονικής γνώσης για τη Σύγχρονη Ιστορία είναι άλλωστε και ο βασικός στόχος της Athens History Walks, της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας, που έχει ιδρύσει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης για να υλοποιήσει τους ιστορικούς περιπάτους και άλλες δημόσιες δράσεις που προσβλέπουν στην ενεργητική συμμετοχή των πολιτών στην προσπάθεια κατανόησης της Ιστορίας.
Τι ακριβώς όμως περιλαμβάνουν οι ιστορικοί περίπατοι και ποια η θεματολογία τους;
«Πρόκειται για έξι διαφορετικούς περιπάτους. Ο κάθε ένας περίπατος αποτελεί ένα κομμάτι παζλ που συνδυαστικά συνθέτει τη μεγάλη εικόνα. Τρεις αφορούν την Κατοχή (Αντίσταση στο Βύρωνα της Κατοχής, Παγκράτι στην Κατοχή και Δωσίλογοι της Κατοχής) και οι άλλοι τρεις τα Δεκεμβριανά (Συλλαλητήριο στις 3 του Δεκέμβρη στο Σύνταγμα, Η «Πτώση» της Καισαριανής και Η Μάχη στου Μακρυγιάννη)» εξηγεί αναλυτικά ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης και τονίζει την σημασία της περιήγησης στα σημεία όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα.
Αυτή η διαδρομή-περιήγηση στο πρόσφατο παρελθόν, κυρίως των προσφυγικών συνοικιών του Βύρωνα, της Καισαριανής αλλά και του κέντρου της Αθήνας με τις ζωντανές ακόμα μνήμες σε κτίρια και δρόμους, αποτελεί και το πρώτο σκέλος του κάθε ιστορικού περιπάτου. Ακολουθεί η προβολή φωτογραφιών της δεκαετίας του 40, η οπτικοποίηση δηλαδή όσων έχουν ειπωθεί κατά τη διάρκεια της περιήγησης και, τέλος, η διεξαγωγή μιας ανοιχτής συζήτησης με τους συμμετέχοντες στην οποία γίνονται διευκρινίσεις, εκφράζονται απορίες αλλά και γνώμες. Ένας γόνιμος διάλογος με βάση τις διαφορετικές ανησυχίες και προσεγγίσεις του κοινού.
«Είναι μια πολύ όμορφη διαδικασία» μας λέει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης «γιατί έχουμε συνηθίσει τα δύσκολα κομμάτια της ιστορίας μας να τα βάζουμε κάτω από το χαλί και υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι όταν συζητάμε για διχαστικές μνήμες ξαναδιχάζουμε στο παρόν τους ανθρώπους. Αντιθέτως, για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τα τραύματα που έχει αφήσει το παρελθόν, όπως τα τραύματα της κατοχής και του εμφυλίου, αυτά τα πράγματα πρέπει να τα συζητήσουμε».
«Η προσέγγιση και η ενασχόληση με το παρελθόν μακριά από μύθους και αφηγήσεις που δεν ανταποκρίνονται στην ιστορική αλήθεια αλλά απαντούν σε πολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες είναι προς όφελος όλων και προάγει κάτι που μας λείπει στην Ελλάδα και που πρέπει να αποκτήσουμε: ιστορική κουλτούρα», τονίζει ο κ. Χαραλαμπίδης.
Οι ιστορικοί περίπατοι ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα www.athenshistorywalks.com και στα ενημερωτικά δελτία που αποστέλλονται στους εγγεγραμμένους περίπου δυο εβδομάδες πριν την πραγματοποίηση τους (ένας πιο μακρόπνοος σχεδιασμός δεν είναι εφικτός λόγω πανδημίας, όπως μας διευκρινίζει ο ιστορικός), έχουν ανώτατο όριο συμμετοχής 25 ατόμων και τηρούν όλα τα πρωτόκολλα προστασίας από την Covid-19.
Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο ηχητικό της ανάρτησης.