“My friend Hansen” – a heroic act turned into a poem by Mantzouranis Kounadinis

The Ship’s Log | 19 June 2024

Η Βίκυ Κουναδίνη, κόρη του αείμνηστου ναυτικού από την Σκύρο Ματζουράνη Κουναδίνη, μας έστειλε το παρακάτω κείμενο σχετικά με τη ζωή, το έργο και την πορεία του πατέρα της στη θάλασσα και τα καράβια.


Ο Μαντζουράνης Κουναδίνης ήταν Σκυριανός, παιδί Ιδρύματος. Υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό, ταξίδεψε και έζησε ως μετανάστης στη Βραζιλία, εργάστηκε ως ναυτικός, παρασημοφορήθηκε ως ήρωας σε καιρό ειρήνης και έγραψε πολλά ποιήματα. 
Το Αρχείο του, αποτελούμενο με πάνω από 100 ποιήματα, ένα πεζό, το οποίο αναφέρεται σε μεγάλο μέρος της πολυτάραχης ζωής του, αλλά και πλούσιο υλικό ιστορικών εγγράφων που τεκμηριώνουν τα γεγονότα που έζησε, παρέμενε κλεισμένο σε κουτιά για πολλά χρόνια.
Όλα άλλαξαν 25 χρόνια μετά τον θάνατό του, όπου τα οστά του μεταφέρθηκαν στη Σκύρο, έπειτα από επιθυμία της οικογένειάς του. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, το Αρχείο του Μαντζουράνη Κουναδίνη έρχεται στην επιφάνεια και αναγνωρίζεται επίσημα ως ποιητής.

Στο παρακάτω ποίημα μας διηγείται την ηρωική πράξη του να σώσει έναν Νορβηγό φίλο και συνάδελφο που έπεσε από το πλοίο, η οποία του χάρισε μετάλλιο ανδραγαθίας από το Liverpool Shipwreck and Human Society το 1959


Ο ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΧΑΝΣΕΝ 

του Μαντζουράνη Εμμ. Κουναδίνη

Ο Χάνσεν ήταν Νορβηγός, πολύ καλός μου φίλος, 
μαζί του εταξίδεψα πολύ καιρό στο VENI. 
Πολλές φορές μου έδινε κανένα σιγκαρίλος,
σοκολατάκια σε κουτί και μπύρα παγωμένη. 

 Ήταν ο Στούαρτ και γι’ αυτό κάθε κλειδί κρατούσε,
όπου κι αν βρισκότανε, τα έπαιζε στα χέρια. 
Τους άλλους τους απέφευγε και μόνος του μιλούσε, 
ολημερίς σημείωνε σε μπλοκ και σε τεφτέρια. 

Μια μέρα τον συνάντησα να έχει μαύρα χάλια, 
είχε το πρόσωπο χλωμό, πρόωρα γερασμένο. 
Τα δάκρυά του έτρεχαν πάνω σ’ άδεια μπουκάλια 
κι όταν με είδε ψέλλισε με βλέμμα φοβισμένο:

 «Γκρέκερ–μιν–βεν μου φαίνεται σύντομα θα πεθάνω.
Είδα εχθές στον ύπνο μου ένα κακό σημάδι. 
Μαύρο πουλί καθότανε στο κάσσαρο επάνω 
και μου ‘πε να ετοιμαστώ να φύγουμε στον Άδη.» 

Λίγο έξω απ’ το Λίβερπουλ πήραμε πιλότο 
κι οι πιο πολλοί καθόμασταν μες στην τραπεζαρία. 
Ξάφνου από τ’ αριστερά, ακούσαμε έναν κρότο, 
φωνές, τρεξίματα πολλά, κακό και φασαρία. 

Πετάχτηκα και τι να δω! Στη θάλασσα πεσμένος. 
Πάλευε με τα κύματα γεμάτος αγωνία. 
Εφώναζε βοήθεια, τρελός κι απελπισμένος.
Ο φίλος μου ο Χάνσεν από τη Λαπωνία. 

Στα ρέλια πάνω βρέθηκα, με ρούχο ένα μόνο
και με τα δόντια μου σφιχτά στη θάλασσα βουτάω. 
Νιώθοντας ρίγος στο κορμί και στην καρδιά μου πόνο. 
Κι αν γλίτωσα τον κίνδυνο, σε Άγιο το χρωστάω. 

Τον κράταγα πολύ σφιχτά πίσω από το γιακά του, 
παλεύαμε κι οι δυο μαζί στα κύματα επάνω. 
Σε μια στιγμή σταμάτησε το κρύο την καρδιά του, 
με πήρανε τα δάκρυα, άρχισα να τα χάνω. 

Κάθε φορά όταν περνώ του Λίβερπουλ το μπέη, 
ακούω απ’ τα κύματα μία φωνή να βγαίνει: 
«Γκρέκεν–μιν–βεν, σ’ ευχαριστώ», λυπητερά μου λέει, 
«είμαι ο Χάνσεν που ΄μασταν μία φορά στο BENI.»


Το μετάλλιο που απονεμήθηκε στον Κουναδίνη για τη σωτηρία του Χάνσεν

Μαντζουράνης Εμμ. Κουναδίνης Ανθχος ΕΝ 1933-1994 


Το ποίημα “Ο Φίλος μου ο Χάνσεν” του Μαντζουράνη Κουναδίνη έχει μελοποιηθεί από τον Ανδρέα Κοντογεώργη (Andreas at Sea), o οποίος το ηχογράφησε σε μια καμπίνα πλοίου, κατά τη διάρκεια των δικών του περιπετειών, ως μέρος του project του με τίτλο “Ιστορίες των κυμάτων”.